Yaz Yazıları 2: Gezgin Kitap (Bookcrossing)

Bu bereketli günde aylardır kafamda olan yazıları yazayım da arşivimiz kabarık görünsün. Onun dışında aslında kendimi biraz da mahcup hissediyorum. Tabi ki bu okuyucuma yönelik bir mahcubiyet değil. Sonuçta bu sayfayı okuyan, her zaman bahsettiğim bir iki kişi beni iyi kötü tanır. Benim ne kadar savsakçı bir adam olduğumu da gayet iyi bilirler. Benim buraya muntazaman yazı yazmayacağımın da farkındadırlar. Bu noktada benim duyduğum mahcubiyet , kendime. Bu sefer de onların yüzeliri kara çıkartamadım diye.
Neyse bu iç hesaplaşmayı atlayayıp, konumuza gelelim: Gezgin Kitap. Ben bu hadiseyi ilk kez aylar önce, bu site daha yayın hayatına başlamadan, çok sevdiğim televizyon programcısını Sevim Gözay'ın takip etmediğim (takip etsem de seveceğimi pek tahmin etmediğim) Cosmopolis adlı programındaki bir söyleşisinde duymuştum. Burada yazılar yazmaya başladığımdan beri de öncelikle Sevim Gözay hakkında, sonra da Gezgin Kitap ile ilgili yazılar yazma niyetindeydim.(*) Tabi sonra gerek benim savsaklamam gerekse olayn popülaritesinin istemediğim bir boyutta artmasıyla yapmacık olma korkumdan dolayı hep ileri tarihlere ertelendi yazı. Ama bir iki gün önce TRT'de gördüğüm bir reklamdan sonra artık bu yazının daha fazla ertelenemeyeceğini fark ettim. Hoş bu izlediğim reklam filminden sonra, hatta bu yazıya başlamadan önce yaptığım ufak araştırmata da bu konuyla ilgili herhangi bir şey bulamadım. İzlediğim reklamda İstanbul Deniz Otobüsü şirketi vapurlarına çok sayıda (10.000 diye hatırlıyorum) gezgin kitap koyacakmış. Bu noktada konuyla ilgili bilgisi olmayanların aklına gelen soru tabi ki "gezgin kitap nedir" sorusu. Şöyle özetleyelim.
Gezgin kitap adından da anlaşılabileceği üzere gezen kitaptır. Bu tanımı çok sinir bozucu olsa da yaptım çünkü bence bu ad ardından bu cümle gelebilisin diye uygun bulunmuş:) Gevezelik bir yana, sistem şöyle işliyor. Siz herhangi bir toplumsal alanda (park, okul, sinema, vapur, durak, vb. ) sahipsiz bir kitap buluyorsunuz. Bu kitap ilginizi çekerse (veya yalnız başınıza saat başında bir gelen bir otobüsü beklemek canınıza tak ettiğinde yanınızdaki kitap Metal Fırtına bile okumak zorunda kalabilirsiniz:) alıp okuyorsunuz. Sonra kitabı bitirdikten sonra başka bir yere aynı bulduğunuz şekilde, başıboş bir halde bırakıyorsunuz. Oradan da başka biri alıyor... Yumurta mı tavuktan, yoksa tavuk mu yumurtadan sorusuna gelince ise, herşey bireyden. Yani siz bir kitap alıp onun gezgin olmasına karar veriyorusunuz. Olay budur. Şimdi gitseniz kütüphanenizden başka insanların da okumasını isteyeceğiniz bir kitabınızı alıp içine, okuduktan sonra bulduğun gibi, sahipsiz bırakınız uyarısını yazdıktan sonra herhangi bir yere bıraksanız bu kitap gezgin oluyor. Tabi böyle bir hareketi tamamen bireysel yapmak da bir yerde düzensiz olur. İşte bu noktada Gezgin Kitap oluşumu devreye giriyor. www.gezginkitap.com adresinden ulaşılabilen bir internet sitesine sahip olan oluşum, gezgin yapmaya karar verdiğiniz her kitap için size bir "GK-ID" numarası veriyor. Bu numarayı kitabın içine, örneği sitede verilen etiketlerin üzerine yazıp, yapıştırdığınızda bu kitap sisteme kayıtlı bir gezgin kitap oluyor. Ve onu alanlar bu numara vasıtasıyla kitabın nerede olduğu ve kitap hakkındaki yorumları gibi bilgileri paylaşabiliyorlar. Şu an itibarıyla dönüşümde bulunan 206 kitap ve sistemin 875 kullanıcısı var.
Bu uygulama dünya çapındaki www.bookcrossing.com sitesinin Türkiye versiyonu. Bu sitedeki veriye göre şu anda dünyada dolaşan 2.5 milyon gezgün kitap varmış. Bu sayı göz önünde tutulunca biz daha yolun başlangıcındayız. Her hangi bir organizasyona (parti, zümre, şirket, vb.) bağlı olmayan bu bağımsız hareketi desteklemenin ve b uvesileyle insanlarla kitaplar gibi en güzel şeyleri paylaşmanın faydalı olacağı kanısındayım.

(*) Halen, Sevim Gözay ile ilgili yazı yazma niyetindeyim ama daha yeterince bilgi toplayamadım. Bu konuda çalışmalarımız devam etmektedir.